شرایط صیغه موقت موضوعی است که در این مقاله به بررسی آن می پردازیم. به طور کلی دو نوع ازدواج داریم. یکی ازدواج دائم و دیگری موقت. در اسلام، ازدواج موقت نیز همانند دائم، دارای مهریه، خطبه ی عقد و عده ی طلاق است. تنها تفاوت ازدواج دائم با موقت در این است که در ازدواج موقت، نفقه ی زن یعنی مسکن، خوراک و پوشاک بر عهده ی مرد نیست و بعد ازگذشت زمان عقد نیازی به خواندن خطبه ی طلاق نیست.
ما در مقاله ی زیر به بررسی شرایط صیغه موقت می پردازیم.
شرایط صیغه موقت
طبق ماده 1075 از قانون، ازدواج موقت رسمیت داشته و شرایط آن همانند ازدواج دائم می باشد. به اضافه ی این که در ازدواج موقت بایستی مهریه تعیین و زمان آن نیز باید مشخص گردد.گفتنی است موانع ازدواج موقت هم همانند ازدواج دائم است.
برخی شرایط صیغه موقت عبارتند از:
- خطبه ی صیغه موقت مثل تمام قراردادها اصولی دارد که بایستی رعایت گردد. اولین اصلی که در ازدواج موقت بایستی رعایت شود، قصد انشاء می باشد. دومین اصل تعیین مهریه و سومی تعیین زمان است. آخرین مرحله هم خواندن خطبه می باشد که در آن خطبه بایستی قصد انشاء زن بیان گردد.
یعنی زن با گفتن “زوجت” خودش را به عقد مرد در آورده و مرد نیز با گفتن “قبلت التزویج” این ازدواج را قبول می کند. این صیغه می تواند به هر زبانی خوانده شود، فقط بایستی مفاهیم ازدواج و قبول به درستی بیان گردد.
- فردی که صیغه ی عقد را می خواند بایستی عاقل و بالغ باشد و این از شرایط صیغه موقت است.
- چنانچه وکیل مرد و زن صیغه را می خواند، بایستی در هنگام صیغه، طرفین را مشخص نماید.
- زن در هنگام عقد، همسر کس دیگری نباشد یا در عده ی موقت یا دائم فرد دیگری در نیامده باشد.
- یکی دیگر از شرایط صیغه موقت این است که زن هنگامی که در عقد ازدواج فرد دیگری بوده، با فردی که قرار است در آینده با وی ازدواج نماید، زنا نکرده باشد. چرا که اگر مردی با زنی شوهر دار زنا نماید، آن زن برای همیشه بر وی حرام می گردد.
- دختری که بلوغ شده و مصلحت خودش را تشخیص می دهد، چنانچه بخواهد شوهر نماید، بایستی از پدر خویش اجازه بگیرد. اما اگر باکره نبوده و بکارتش به وسیله ی ازدواج زایل شده باشد، اجازه ی پدر و جدش لازم است.
- از دیگر شرایط صیغه موقت این است که مرد و زن بایستی به ازدواج کردن راضی باشند و به روی اجبار و اکراه به این کار وادار نشده باشند.
عده یعنی چه؟
مدت زمانی که زن اجازه ندارد با فرد دیگری ازدواج کند را عده می گویند که این مدت در عقد دائم بعد از طلاق، در عقد موقت با اتمام زمان و یا با فوت شوهر آغاز می گردد.
نکاتی که در رابطه با عده
عده ی عقد دائمی از هنگام طلاق، دیدن 3 مرتبه عادت ماهانه است. عده ی عقد موقت هم دیدن 2 مرتبه عادت ماهانه ی زنان است. گفتنی است زن یائسه، عده ی اتمام عقد موقت و عده ی طلاق ندارد.
عده ی فوت شوهر هم 4 ماه و 10 روز است. هرچند زن یائسه باشد. زن یائسه زنی غیر سید است که سنش بیتر از 50 سال و یا زن سیدی که بیشتر از 60 سال سن داشته باشد.
چنانچه مرد زنی را برای خودش عقد کند که در عده ی فرد دیگری باشد، آن زن بر وی حرام می گردد.
طلاق صیغه موقت چگونه است؟
طبق ماده ی 1139 از قانون، طلاق مخصوص ازدواج دائم بوده و ازدواج موقت، طلاق ندارد. صیغه موقت با فوت هر یک از طرفین، انقضای مدت تعیین شده و یا فسخ نکاح، منحل می گردد.
فسخ نکاح می تواند به علت وجود عیوبی در مرد یا زن انجام گیرد. همچنین شوهر می تواند هر زمانی، مدت باقی مانده ی عقد را ببخشد و عقد موقت را منحل نماید. چه زن راضی باشد و چه نباشد. زن تنها راهی که برای انحلال ازدواج موقت دارد، شرط ضمن عقد است.
نکته: چنانچه مردی، زنی را عقد نماید. هر چند نزدیکی نکرده باشند، مادر زن به مرد محرم می گردد و در صورت نزدیکی، اگر زن از شوهر قبلیش دختری داشته باشد، دختر به وی محرم شده و مرد تا آخر عمر نمی تواند با وی ازدواج نماید.