مهریه عندالاستطاعت به مهریه ای اطلاق می گردد که مرد استطاعت و توانایی پرداخت داشته باشد.

از جمله مهم ترین حقوقی که به زنان در هنگام عقد ازدواج تعلق می گیرد، مهریه است. طبق ماده ی 1082 قانون، به مجرد این که عقدی بین طرفین واقع بشود، زن مالک مهر شده و می تواند هر گونه تصرفی را که بخواهد انجام بدهد. مسائلی همچون نشوز زن، رابطه ی نامشروع، عدم تمکین یا هر گونه عمل دیگری از سوی زن، مانع از گرفتن این حق نمی شود.

در خصوص چگونگی پرداخت مهریه نیز می توان آن را به مهریه عندالاستطاعت و مهریه عندالمطالبه تقسیم نمود. این دو نوع مهریه با یکدیگر تفاوت های زیادی داشته و هر کدام احکام مخصوص به خود را دارند.

ما در مقاله ی زیر به بررسی این موضوع که مهریه عندالاستطاعت چیست و چه تفاوتی با مهریه عندالمطالبه دارد می پردازیم.

 انواع مهریه از لحاظ زمان پرداخت

انواع مهریه از لحاظ زمان پرداخت عبارت است از:

  • عندالاستطاعت: زمان پرداخت عندالاستطاعت هنگامی است که مرد استطاعت و توانایی پرداخت داشته باشد.
  • عندالمطالبه: یعنی به محض عقد، زن مالک مهریه شده و در صورت مطالبه ی آن باید پرداخت گردد.
  • موجل: در این نوع مهریه برای پرداخت آن زمان و اجلی در نظر گرفته شده است.

در رابطه با این سوال که آیا می توان مهریه عندالاستطاعت را به مهریه عندالمطالبه تبدیل نمود؟ باید گفت که برای انجام این کار، شما باید به همراه شناسنامه و عقدنامه به به محضر خانه محل عقد رفته و شرط عندالمطالبه بودن را ذکر نمایید. گفتنی است که این کار به صورت برعکس نیز قابل انجام است. یعنی شما می توانید مهریه ی عندالمطالبه را به عندالاستطاعت تبدیل نمایید.

مهریه عندالاستطاعت چیست؟

در رابطه با این سوال که زمان پرداخت مهریه عندالاستطاعت چیست؟ باید گفت چنانچه مهریه ای عندالاستطاعت باشد، زن در حالتی می تواند مهریه اش را دریافت کند که ثابت کند مرد از اموال و دارایی کافی جهت پرداخت مهر برخوردار است. در اینجا مرد به ادله ای نیاز ندارد که ثابت کند که قادر به پرداختن مهریه نیست.

در این نوع از مهریه، برای مرد این امتیاز گذاشته شده که زن نتواند در هر زمان و تحت هر شرایطی که اراده کرد با توسل جستن به مهریه، مرد را تحت فشار قرار بدهد.

بنابر این چنانچه مهریه ای عندالاستطاعت باشد، زن باید در هنگام مطالبه ی آن، تمکن مالی آقا را اثبات کرده و یا اموالی را از او معرفی نماید.

با معرفی میزان درآمد همسر و معرفی ملکی از او ثابت می کنید که وی تمکن مالی دارد. البته گفتنی است که مستثنیات دین را نمی توان توقیف نمود. پس با توجه به این قانون، زن نمی تواند که درخواست مالی را بکند که از مستثنیات دین است.

مستثنیات دین چیست؟

طبق ماده 24 از قانن محکومیت های مالی، مستثنیات دین عبارت است از:

  • منزل مسکونی که در شان محکوم و در حالت اعسار وی باشد.
  • آذوقه ی مورد نیاز به قدر احتیاج زوج و افراد تحت سرپرستی او
  • اثاثیه ی منزل به قدر احتیاج محکوم علیه و افراد تحت سرپرستی او
  • تلفن مورد نیاز محکوم علیه
  • کتاب و ابزار علمی برای اهل علم متناسب با شان او
  • ابزار و وسایل کار پیشه وران، کشاورزان و سایر اشخاصی که برای گذران زندگی آن ها و افراد تحت سرپرستیشان لازم است.
  • پولی که بابت اجاره بها به صاحبخانه پرداخت می شود.

مهریه عندالمطالبه چیست؟

در رابطه ی با مهریه عندالمطالبه باید گفت: در عقد ازدواج، در رابطه با مهریه اصل بر عندالمطالبه بودن آن است و در صورت درخواست زن، مرد بایستی که آن را پرداخت نماید. در صورت نداشتن تمکن مالی برای پرداخت مهریه، مرد بایستی درخواست اعسار تنظیم کرده و آن را به دادگاه تحویل نماید.

انتقال اموال زوج بعد از مطالبه ی مهریه

در رابطه با این موضوع که مهریه عندالاستطاعت چیست؟ و این که آیا مرد می تواند بعد از مطالبه ی مهریه از سوی زن، اموالش را به نام کس دیگری بکند؟ باید گفت که به علت ماهیت مهریه ی عندالاستطاعت بودن، زمان زیادی برای انتقال مال مرد وجود دارد. در این حالت، اثبات توانایی مالی مرد برای پرداخت مهریه، برای زن بسیار سخت و مشکلات زیادی را به دنبال خواهد داشت.

خصوصا هنگامی که زوج از کشور خارج شده و اموالش را به نام دیگری انتقال دهد. همین امر می تواند باعث بوجود آمدن دعوای حقوقی از سوی زن گردد.

در صورت شکایت نمودن زوجه از مرد و بوجود آمدن دعوایی حقوقی، زوجه بایستی هزینه های دادرسی را پرداخت نماید. البته در این حالت استثنایی وجود دارد و آن این است که زن نتواند هزینه های دادرسی را پرداخت کند. در این صورت زن درخواست اعسار می نماید. حال اگر اعسار از جانب زن پذیرفته گردد، پرداخت هزینه های دادرسی بر عهده ی مرد خواهد بود.              

تفاوت بین مهریه عندالاستطاعت با مهریه عندالمطالبه

در رابطه با این سوال که مهریه عندالاستطاعت چیست و چه تفاوتی با مهریه عندالمطالبه دارد؟ باید گفت که مهریه عندالاستطاعت لازم الاجرا نیست. زمانی که مهریه ای عندالمطالبه باشد، زوجه به مجرد عقد نکاح مالک آن می شود. مهریه ی عند المطالبه را درهر حالتی بایستی پرداخت نمود.

اما چنانچه مهریه ای عندالاستطاعت باشد، زن زمانی می تواند مهریه اش را درخواست بدهد که مرد توانایی پرداخت آن را داشته باشد.. بنابر این در این نوع مهریه، پرداخت منوط به توانایی و  استطاعت مالی مرد دارد.

همچنین در مورد این موضوع که مهریه عندالاستطاعت چیست و چه تفاوتی با مهریه عندالمطالبه دارد؟ باید گفت در صورت عندالمطالبه بودن مهریه، برای زوجه حق حبس ایجاد می شود، به این معنا که در صورت پرداخت نکردن آن از طرف زوج، زن می تواند برای مرد حکم حبس بگیرد. اما چنانچه مهریه ای عندالاستطاعت باشد، برای زن راهی برای گرفتن حقش وجود ندارد.

یکی دیگر از اشکالات مهریه عندالاستطاعت این است که زمان مدت قرارداد مجهول است. هنگامی که قراردادی مجهول باشد، نتیجه ی آن بطلان قرارداد بوده و زن در این حالت نمی تواند به مهریه اش دست پیدا نماید.

معمولا شروط مجهول باطل بوده و چون مهریه ی عندالاستطاعت، زمان مشخصی را برای پرداخت ندارد، شرط باطلی بوده و در این حالت زن باید برای دریافت مهریه به سراغ مهریه ی مهرالمثل برود.

از دیگر اشکالات مهریه ی عندالاستطاعت، این است که این نوع از مهریه برای قاضی مجهول است. چرا که همه ی فروض برای این نوع مهریه در نظر گرفته نشده است. مثلا در زمان طلاق یا فوت همسر، قانون هیچ گونه فروضی را برای پرداخت آن پیش بینی نکرده است. زن تنها در حالتی می تواند مهریه ی خود را دریافت نماید که بتواند استطاعت مرد را برای پرداخت مهریه ثابت نماید.

این در حالی است که اگر مهریه ای عندالمطالبه باشد، قاضی می تواند به سرعت حکم پرداخت آن را صادر نماید و حتی آن را به صورت اقساطی برای زن مطالبه نماید.

در مناقشات و اختلافاتی که میان زوجین بوجود می آید، در صورت عندالاستطاعت بودن آن قاضی نمی تواند تصمیم درستی را بگیرد.

فایده عندالاستطاعت بودن مهریه

در خصوص این سوال که مهریه عندالاستطاعت چیست و چه تفاوتی با مهریه عندالمطالبه دارد؟ باید گفت که هنگامی که مهریه ای عندالمطالبه باشد، اگر مرد قادر به پرداخت آن نباشد، راهی زندان می گردد. گفتنی است که این شرایط باعث از هم پاشیده شدن کانون خانواده می گردد.

همچنین بعد از آزادی مرد از زندان، ادامه ی زندگی آن ها غیر ممکن است. این در حالی است که در عندالاستطاعت بودن، در صورت مستطیع بودن زوج پرداخت می شود. بنابر این مشکلات عندالمطالبه بودن مهریه را ندارد. 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *