سوء پیشینه عبارت است از سابقه هر چیزی از قبیل سابقه کار و …

 سوء پیشینه

برای درک بهتر سوء پیشینه ابتدا باید بدانید که پیشینه چیست؟ به سابقه ی هر چیزی پیشینه می گویند. مثل سابقه ی پیدا شدن صنعت نفت یا سابقه ی کشت چغندر قند و …  همگی جزء این مقوله هستند.

ما در مقاله ی زیر به بررسی این موضوع که سوء پیشینه چیست؟ شامل چه جرایمی می شود؟ می پردازیم.

معنای سوء پیشینه کیفری

سوء سابقه یا همان سوء پیشینه ی کیفری عبارت است از اعتباری که فرد مجرم در اثر انجام برخی جرایم، به صورت موقت یا دایم از دست می دهد. در حقیقت فردی که مرتکب بعضی جرایم شده، طبق قانون اعتبار و صلاحیت عهده داری بعضی از مسئولیت ها، امتیازات، تکالیف و همچنین برخورداری از بعضی حقوق اجتماعی که همه ی افراد جامعه می توانند داشته باشند را به طورموقت یا دایمی از دست می دهد.

گفتنی است که هر فرد برای استخدام در ارگان های دولتی و حتی ثبت نمودن شرکت باید دارای گواهی سوء سابقه یا همان سوء پیشینه باشد. شخصی که از نظر قانون مجرم شناخته بشود، دارای سوء سابقه خواهد بود.

تصور اکثر مردم این است که فردی که مرتکب جرمی شده است، دیگر مورد اعتماد نبوده و دیگر هیچ امتیاز یا سهمی در جامعه نخواهد داشت و یقینا چنین فردی صلاحیت تصدی گری شغلی را ندارد. اگر شما در ادامه ی این مقاله با ما باشید متوجه می شوید که این فکر کاملا اشتباه است.

قانون گذار محترم، سوء پیشینه ی کیفری را مجازات تبعی نامگذاری کرده است. طبق قانون جرایم درجه ی یک تا پنج دارای مجازات تبعی است. پس از وقوع بعضی جرایم، اعمال مجازات تبعی الزامی است. در حقیقت طبق قانون شخصی که جرمی را مرتکب شده است، باید تبعاتش را نیز بپذیرد.

مجازات ها چگونه درجه بندی می شوند؟

طبق قانون مجازات های اسلامی، مجازات ها به هشت درجه ی زیر تقسیم بندی شده اند. این درجه بندی عبارت است از:

  • مجازات های درجه ی یک: مجازات های درجه ی یک، دارای حبسی بیشتر از 25 سال است. در این نوع مجازات کل اموال فرد مجرم مصادره می شود. این نوع مجازات، جزای نقدی بیشتر از یک میلیارد ریالی دارد.
  • مجازات های درجه ی دو: مجازات های درجه ی دو دارای حبسی بیشتر از 15 تا 25 سال است. این نوع مجازات، جزای نقدی بیشتر از 550 میلیون ریالی تا 1 میلیارد ریالی دارد.
  • مجازات های درجه ی سه: میزان حبس در مجازات های درجه ی سه از 10 تا 15 سال است. همچنین جزای نقدی در این مجازات بیشتر از 360 میلیون ریال تا 550 میلیون ریال است.
  • مجازات های درجه ی چهار: این نوع مجازات دارای حبسی بیشتر از 5 تا 10 سال است. جزای نقدی در این نوع مجازات بیشتر از 180 میلیون ریال تا 360 میلیون ریال است. همچنین انفصال دایمی از خدمات عمومی و دولتی از دیگر مجازات های درجه ی چهار است.
  • مجازات های درجه ی پنج: میزان حبس در این نوع مجازات بیشتر از 2 تا 5 سال است. محروم شدن از حقوق اجتماعی به بیشتر از 5 سال، پرداخت جزای نقدی به مبلغ بیشتر از 80 میلیون ریال تا 180 میلیون ریال، ممنوعیت دایمی از 1 یا چند فعالیت اجتماعی یا شغلی برای افراد حقوقی و ممنوعیت دایمی از دعوت عمومی بابت افزایش سرمایه برای افراد حقوقی از دیگر مجازات های درجه ی پنج است.
  • مجازات های درجه ی شش: میزان حبس در این نوع مجازات بیشتر از 6 ماه است. جزای نقدی بیشتر از 20 میلیون ریال است. محروم شدن از حقوق اجتماعی بیشتر از 6 ماه، شلاق از 31 تا 74 ضربه و 99 ضربه در جرایمی مانند منافی عفت، محروم شدن از حقوق اجتماعی بیشتر از 6 ماه، ممنوع شدن از 1 یا چند فعالیت اجتماعی یا شغلی برای اشخاص حقوقی تا 5 سال از دیگر مجازات های درجه ی شش است.
  • مجازات های درجه ی هفت:میزان حبس در این نوع مجازات، از 91 روز تا 6 ماه است. جزای نقدی بیشتر از 10 میلیون ریال است. تعداد شلاق از 11 تا 30 ضربه است و محروم شدن از حقوق اجتماعی به مدت 6 ماه از دیگر مجازات های درجه ی هفت به حساب می آید.
  • مجازات های درجه ی هشت: این نوع مجازات، دارای حبسی حداکثر 3 ماهه است. تعداد شلاق 10 ضربه بوده و جزای نقدی تا سقف 10 میلیون ریال است.

محرومیت از حقوق اجتماعی به چه معناست؟

همان طور که در بالا نیز به آن اشاره کردیم ؛ در برخی جرایم، مجرم به غیر از مجازات اصلی به نوعی به مجازات تبعی هم محکوم می شود که نتیجه ی آن محروم شدن از حقوق اجتماعی است.

در ماده ی 26 از قانون مجازات اسلامی، محروم شدن از حقوق اجتماعی شامل موارد زیر است:

  • داوطلب شدن در مجلس خبرگان رهبری، انتخابات ریاست جمهوری، شورای شهر، مجلس شورای اسلامی
  • عضو شدن در شورای نگهبان
  • تصدی گری ریاست قوه ی قضاییه، دیوان عالی کشور، دیوان عدالت اداری، دادستانی کل کشور
  • عضویت در شوراها، انجمن ها، احزاب
  • عضویت در شوراهای حل اختلاف، هیئت های منصفه، امنا
  • اشتغال به عنوان سردبیر رسانه های گروهی یا مدیر مسئول
  • اشتغال در تمام دستگاه های حکومتی مثل سازمان ها، قوای سه گانه و شرکت های وابسته ی به آن ها
  • اشتغال در شهرداری ها، نیروهای مسلح، صدا و سیما
  • اشتغال به عنوان یک وکیل دادگستری
  • تصدی دفاتر ازدواج و طلاق، اسناد رسمی، دفتر یاری
  • انتخاب شدن به سمت متولی، قیم، امین، متصدی موقوفات عام یا ناظر
  • انتخاب شدن برای داوری
  • استفاده از عناوین افتخاری
  • عضویت در هیات مدیره ی شرکت های خصوصی، تعاونی، دولتی
  • ثبت نام تجارتی

چه مجازات هایی باعث می شوند که فرد از حقوق اجتماعی خود محروم شود؟

آن چیزی که با نام سوء پیشینه موثر در اقدامات بعدی افراد است، همان محکومیت های موثر کیفری بوده که  در قانون  صراحتا به آن اشاره گشته است.

در ماده ی 25 از قانون مجازات های اسلامی این جرایم بیان شده اند. این جرایم عبارتند از:

  • جرایمی که مجازاتشان سالب حیات است. مثل قتل که مجازاتش قصاص است.
  • جرایمی که مجازاتشان حبس ابد است. مثل ارتکاب به سرقت حدی برای دفعه ی سوم
  • جرایمی که مجازاتشان قطع عضو است. مثل سرقت حدی بار اول و دوم
  • جرایمی که مستوجب نفی بلد است. مثل محاربه
  • جرایمی که مستوجب حبس تا درجه ی پنج می شوند. مثل آدم ربایی
  • جرایمی که مستوجب شلاق حدی می گردند. مثل شرب خمر، قذف، زنا
  • جرایمی که باعث مجازات قصاص عضو می گردد. مثل قطع عمدی عضو بدن دیگری که باعث قصاص عضو جانی می گردد.

تا چه زمانی فرد مجرم به عنوان فرد سابقه دار شناخته می شود؟

ثبت در سوء سابقه ( سوء پیشینه) فرد مدت زمانی دارد و اشخاص با توجه به جرمی که مرتکب گشته اند تا مدت زمان مشخصی از حقوق اجتماعی خود محروم می شوند. بعد از گذشت این مواعد مقرر، شخص اعاده ی حیثیت شده و آثار تبعی محکومیتش زایل می شود.

طبق ماده ی 26 از قانون مجازات های اسلامی، این زمان برای مجازات های حبس ابد و سالب حیات، 7 سال از زمان توقف اجرای حکم، برای محکومیت های قطع عضوی که دیه ی وارد شده بر آن بیشتر از نصف دیه ی مجنی علیه باشد، حبس تا درجه ی 4 و نفی بلد، این زمان 3 سال است. همچنین برای حبس درجه ی پنج ، شلاق حدی و محکومیت های قصاص عضوی که دیه ی جنایت وارده نصف دیه ی مجنی علیه یا حتی کمتر باشد، این میزان دو سال است.

بعد از گذشت مدت زمان های ذکر شده، برای رفع اثر محکومیت های کیفری و همچنین اعاده ی حیثیت، نیازی به دریافت حکم از سوی دادگاه نیست. با منقضی شدن زمان محرومیت فرد از حقوق اجتماعی، موضوع به مراجع مربوطه اعلام و از پیشینه ی کیفری شخص محکوم پاک می شود.

برای اخذ گواهی تشخیص هویت باید به کجا مراجعه کنیم؟

گواهی عدم سوء پیشینه یا گواهی تشخیص هویت از مدارکی است که در زمان اخذ جواز کسب، استخدام های دولتی و پروانه های شغلی و غیره از متقاضی درخواست می شود.

در رابطه با این سوال که برای اخذ گواهی عدم سوء سابقه یا همان گواهی تشخیص هویت باید به کجا مراجعه کرد؟

می توان گفت که در تهران بزرگ، مشهد، کرج، اهواز، اصفهان، یزد، ارویه، کرمان، رشت، کرمانشاه و قم در دفاتر پلیس + 10 انجام می شود. متقاضیان سایر شهرها نیز برای اخذ گواهیسوء پیشینه بایستی به دفاتر مجود در شهرشان مراجعه نمایند.

مدارک لازم برای اخذ گواهی تشخیص هویت

برای اخذ گواهی تشخیص هویت ( عدم سوء پیشینه) به مدارکی نیاز است. این مدارک عبارتند از:

  • اصل و کپی از شناسنامه
  • اصل و کپی از کارت ملی
  • تکمیل فرم درخواست
  • 1 عدد عکس رنگی جدید و تمام رخ، بدون عینک و زمینه سفید
  • داشتن کدپستی به همراه آدرس کامل آن
  • پرداخت 7500 تومان به شماره حساب نیروی انتظامی
  • پرداخت 20000 تومان به شماره حساب ذی حسابی دادگستری تهران

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *