تقسیم ارث

تقسیم ارث مبحثی است که در این مقاله قصد بررسی آن را داریم.

پس از این که شخصی از دنیا می رود، ممکن است از خودش مال و اموالی را داشته باشد؛ در این صورت وراث وی می توانند پس از اخذ انحصار وراثت، ماترک وی را بینشان تقسیم نمایند. به این مال که به وراث وی می رسد، ارث گویند. ما در مقاله ی زیر به بررسی نحوه تقسیم ارث می پردازیم.

طبقه بندی ارث

طبقه بندی ارث به صورت زیر می باشد:

• طبقه ی 1: مادر، پدر، نوادگان، فرزندان و فرزندانشان.
• طبقه ی 2: مادربزرگ، پدربزرگ، خواهر، برادر و فرزندانشان.
• طبقه ی 3: عمو، عمه، دایی، خاله و فرزندانشان.

در صورت وجود طبقات بالاتر، طبقات پایین تر ارث نمی برند.

تقسیم ارث چگونه است؟

نحوه ی تقسیم ارث طبق قانون به صورت زیر است:

سهم الارث زن: چنانچه متوفی فرزندی داشته باشد سهم الارث زن به میزان یک هشتم کل اموال است و اگر متوفی فرزندی نداشته باشد به میزان یک چهارم اموال است.

سهم الارث شوهر: چنانچه متوفی فرزندی نداشته باشد، سهم الارث مرد به میزان یک دوم کل اموال است و در صورتی که فرزند داشته باشد به میزان یک چهارم کل اموال است.

سهم الارث پدر: چنانچه متوفی فرزندی داشته باشد، سهم الارث پدر به میزان یک ششم کل اموال است.

سهم الارث مادر: چنانچه متوفی فرزند و برادر و خواهر نداشته باشد، سهم الارث مادر به میان یک سوم کل اموال است و در صورتی که متوفی فرزند و یا برادر و خواهر داشته باشد، به میزان یک ششم کل اموال است.

سهم الارث دختر: چنانچه متوفی پسری نداشته باشد، سهم الارث دختر در صورتی که یکی باشد، به میزان یک دوم کل اموال است. اما ار چند دختر باشند  به میزان دو سوم است.

سهم الارث خواهر و برادر: چنانچه خواهر و برادر از مادر مشترک باشند و متوفی اجداد مادری نیز نداشته باشد به میزان یک ششم کل اموال است.

طبق ماده ی 907 قانون،  چنانچه متوفی پدر و مادری نداشته باشد و 1 یا چند اولاد داشته باشد، اوال به شکل زیر تقسیم می گردد:

• چنانچه فرزند یکی باشد، همه ی اموال به وی می رسد.
• چنانچه فرزندان متعدد باشند اما همه ی آن ها دختر یا پسر باشند، تمامی اموال بین آن ها به صورت مساوی تقسیم می گردد.
• چنانچه فرزندان متعدد باشند، یعنی متوفی هم دختر داشته باشد و هم پسر؛ سهم الارث پسر دو برابر دختر است.

هنگام تقسیم ارث بدهی متوفی چگونه از اموال کسر می شود؟

پس از هزینه های کفن و دفن، چنانچه به گردن میت دینی وجود داشته باشد، بایستی از ماترک وی ادا شودو پس از آن وصیت میت تا یک سوم اموال و سپس مازاد آن با اجازه ی وراث طبق اصولی که ذکر شد، تقسیم ارث می شود. قرآن، لباس، شمشیر و انشتری میت که استفاده می کرده است نیز به پسر بزرگ تر تعلق می گیرد. بی آنکه از سهم الارث وی پیزی کم شود. البته این قانون، شامل میراث مادر نمی گردد.

زن از چه اموالی ارث می برد؟

قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، زن تنها از اموال منقول شوهر ارث می برد و از اموال غیر منقول شوهر چیزی به او نمی رسید. این در حالی است که بعد از سال 70، این قانون تصویب شد و زن به غیر از اموال منقول از همه ی اموال غیر منقول نیز ارث می برد. منظور از اموال غیر منقول ساختمان و زمین، عرصه و اعیان است.

آیا پدر طبق قانون می تواند یکی از وراثش را از ارث محروم نماید؟

طبق قانون پدر نمی تواند هیچ کدام از فرزندانش را از ارث خویش محروم نماید ( چه به شکل لفظی و چه به شکل قید نمودن در وصیت نامه). بلکه فقط می تواند تا یک سوم اموالش را به نفع یک نفر از وراث وصیت نماید.